حاشیه‌نشینی معضلی بی‌پایان در مرکز خراسان جنوبی/ سیر صعودی مدار جمعیتی روستاهای حاشیه‌ای بیرجند

خبرگزاری فارس – خراسان جنوبی؛ همیشه سرریز جمعیتی شهر به ویژه در مراکز شهرستان‌ها و استان به این نقاط پناه می‌برند و اکثر ساکنان این نقاط هم آن‌هایی هستند که تمکن مالی لازم را برای خرید خانه در شهر ندارند. در مرکز استان خراسان جنوبی نیز معضل حاشیه نشینی از زمانی که این استان مستقل و بیرجند به عنوان مرکز استان انتخاب شد روز به روز رو به فزونی گذاشت البته روند مستمر خشکسالی‌ها نیز این مسئله را تشدید کرد اغلب روستاییان مهاجر به نقاط روستایی اقماری مرکز استان پناه بردند چرا که هم اجاره پایین تر بود و هم قیمت ساخت و خرید مسکن. اما این سرریز ظرف جمعیتی مرکز استان که در دهه ۷۰ و ۸۰ بیش از پیش به سمت روستاهای اقماری گسیل یافت به واسطه این که یک دفعه‌ای این اتفاق افتاد امکانات و زیرساخت‌های موجود جوابگوی نیاز این همه مهمان ناخوانده نبود. اکنون روستاهای اقماری بیرجند علاوه بر این که به روستاهای هفتاد ملت معروف شده‌اند معضلات و مشکلات آن‌ها نیز صد چندان شده چرا که امکانات با جمعیت فعلی و خواسته‌های آن‌ها مطابقت ندارد. سری به برخی از این مناطق زدیم و با برخی از اهالی این روستاها مصاحبه کردیم. فاطمه زنگویی، یکی از ساکنان روستای حاجی‌آباد امروز در گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس در بیرجند اظهار داشت: ۱۰ سال است که در این منطقه زندگی می‌کنیم. وی با بیان اینکه در ابتدا در این منطقه زمین تهیه کردیم و ساختمان بنا کردیم، تصریح کرد: اکنون با مشقت‌های فراوان و استعلام‌های گوناگون توانستیم پروسه سند خوردن آن را تمام کنیم. کمی امکانات رفاهی و تفریحی در حاجی آباد وی با اشاره به این که امکانات رفاهی و تفریحی در این روستا کم است، یادآور شد: فرزندان ما باید در کوچه‌ها بازی کنند که مخاطرات زیادی برای آن‌ها دارد. به گفته زنگویی مدارس در این روستا به صورت دو شیفت است و کلاس‌های مدارس نیز دانش‌آموزان زیادی دارد که این امر سبب کاهش کیفیت تدریس برای دانش‌آموزان است. وی با بیان اینکه فاصله این روستا تا شهر زیاد است، افزود: باید تعداد سرویس‌های خط واحد این روستا بیشتر شود تا مردم مدت طولانی منتظر نمانند. این ساکن روستای حاجی آباد با بیان اینکه جاده ورودی حاجی‌آباد وضعیت خوبی ندارد، اضافه کرد: جاده ابتدای روستا چاله‌های فراوانی دارد که تردد را دچار مشکل کرده است. زنگویی با اشاره به این که مسؤلان توجه بیشتری به مناطق محروم داشته باشند،گفت: بیشتر اعتبارات در مناطق مرفه نشین شهرها هزینه می‌شود و مناطق حاشیه‌نشین از کمترین امکانات نیز محروم هستند. عبدالله اکبری، یکی از ساکنان روستای دستگرد هم در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در بیرجند، اظهار داشت: از زمانی که جوان بودم و اکنون که ۵۲ سال سن دارم در این روستا زندگی می‌کنم. وی با بیان اینکه در ابتدا این روستا فاصله بیشتری از شهر داشت، تصریح کرد: با گسترش شهر بیرجند جمعیت زیادی در این روستا ساکن شدند. این ساکن روستای دستگرد با اشاره به این که ما در این روستا زمین کشاورزی داریم، یادآور شد: محصول این روستا بیشتر عناب است. همچنین  مردم این روستا پرورش گاو هم دارند، اما با روند رشد جمعیت کشاورزی و دامداری در این روستا نیز روند کاهشی به خود گرفته است. وی با بیان اینکه این روستا به یکی از روستاهای حاشیه شهر تبدیل شده است، افزود: با وجود این جمعیت کمبود امکانات زیادی دارد. راه های دسترسی به دستگرد نامناسب است این فرد دستگردی با بیان اینکه جاده خروجی روستا که از زیرگذر می‌گذرد وضعیت خوبی ندارد، یادآور شد: دست‌اندازهای زیادی در این قسمت از جاده وجود دارد که باید درست شود. اکبری ادامه داد: جاده کناری روستا باید دو طرفه شود ولی تاکنون اقدام اجرایی صورت نگرفته است.  دستگردی، دهیار حاجی‌آباد هم در گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس در بیرجند اظهار داشت: جاده ورودی روستای حاجی‌آباد به شدت تخریب شده و نیاز به بازسازی و روکش آسفالت دارد. وی با بیان اینکه در این رابطه مکاتبات زیادی با اداره راه و شهرسازی صورت گرفته است، تصریح کرد: تاکنون اقدام عملی صورت نگرفته و دلیل آن را نبود اعتبار اعلام می‌کنند. دهیار حاجی‌آباد از وجود ۳ هزار و ۴۰۰ دانش‌آموز در این روستا خبر داد و یادآور شد: این تعداد دانش‌آموز در پنج مدرسه در حال تحصیل هستند. دستگردی با بیان اینکه چهار مدرسه روستا به صورت دو شیفت است، ادامه داد: بیشتر مدارس در ضلع شرق روستا متراکم شده و از ضلع غرب روستا فاصله دارد. وی با اشاره به این که آموزش و پرورش یک مدرسه شش کلاسه را در دست ساخت  دارد، افزود: این مدرسه تا مهرماه سال آینده آماده بهره‌برداری می‌شود. جمعیت ۱۶ هزار نفری حاجی آباد دهیار حاجی‌‌آباد جمعیت این روستا را ۱۶ هزار نفر اعلام کرد و گفت: با وجود این جمعیت دبیرستان پسرانه در این روستا وجود ندارد و تنها یک دبیرستان دخترانه داریم که یک سال است دایر شده است. دستگردی با بیان اینکه محدوده هشت هکتاری با ۵۰ واحد مسکونی ما دارای آب شرب نیستند، متذکر شد: اجرای شبکه در این قسمت انجام نشده است و مکاتبات و درخواست‌های زیادی به شرکت آب و فاضلاب صورت گرفته که نتیجه‌بخش نبوده است. به گفته وی در بحث بهداشت مشکل فرهنگی داریم، چرا برخی از ساکنان فاضلاب منازل خود را در داخل معابر رها می‌کنند که این امر علاوه بر اینکه مخاطرات زیست محیطی و بهداشتی زیادی دارد، سبب صدمات زیادی به معبر می‌شود.      دهیار حاجی‌آباد با بیان اینکه هفته‌ای یک بار کارشناس بهداشت به حاجی‌آباد می‌آید، یادآور شد: از افرادی که فاضلاب خود را به داخل معبر هدایت می‌کنند یک مورد را به دادگاه ارجاع دادیم. دستگردی با اشاره به این که یک مورد پارک در دست احداث داریم، ادامه داد: زمین بازی رو باز نداریم و در این رابطه اداره ورزش و جوانان زمینی ۲ هزار متری از بنیاد مسکن گرفته که در صورت تامین اعتبار آماده می‌شود. وی افزود: یک سالن ورزشی داریم که ورزش در آن انجام می‌شود. خیلی از معابر حاجی آباد بسته است دهیار حاجی‌آباد با بیان اینکه خیلی از معابر ما بسته است، افزود: ما نیاز داریم تا زمین تملک شود و کوچه‌ها را باز کنیم که در این رابطه قول‌هایی داده شده که اجرایی نشده است. دستگردی در پایان گفت: از ادارات برق و گاز که به موقع به مردم خدمات‌رسانی می‌کنند کمال تقدیر و تشکر را داریم. ذبیح‌الله حسن‌پور، دهیار شوکت‌آباد هم امروز در گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس در بیرجند، اظهار داشت: زمین ورزشی در این روستا وجود ندارد. وی با بیان اینکه زمین ورزشی مورد نیاز ما در اختیار اداره اوقاف است، تصریح کرد: این اداره زمین را واگذار نمی‌کند. درباغ شوکت آباد روی گردشگران بسته است دهیار شوکت‌آباد با اشاره به این که درختان عمارت شوکت‌آباد خشک شده است، یادآور شد: اداره اوقاف درب باغ را بسته است و گردشگران نمی‌توانند از آن بازدید کنند. حسن‌پور خاطرنشان کرد: اداره اوقاف باغ را به سرمایه‌گذار خصوصی اجاره داده است. مهم ترین مشکل روستاهای حاشیه شهر بافت جمعیتی آن است بخشدار بخش مرکزی بیرجند مهمترین مشکل در روستاهای حاشیه شهر را بافت جمعیتی آن عنوان کرد و یادآور شد: در حاجی‌آباد سرانه جمعیتی سرشماری ۹ هزار نفر ثبت شده ولی ۱۵ تا ۱۷ هزار نفر در آن ساکن هستند. اسماعیلی با بیان اینکه اعتبار مورد نیاز دهیاری حاجی‌آباد بر مبنای ۹ هزار نفر پیش‌بینی شده است، گفت: این اعتبار باید پاسخگوی نیاز ۱۷ هزار نفر باشد. وی اضافه کرد: این مشکل دهیاری حاجی‌آباد را با چالش مواجه کرده است. بخشدار بخش مرکزی بیرجند با بیان اینکه مشکل بافت جمعیتی در دستگرد و چهکند نیز وجود دارد، تصریح کرد: روستای امیرآباد نیز این مشکل را دارد ولی مانند دیگر روستاهای حاشیه شهر بحرانی نیست. اسماعیلی با اشاره به پیشنهاد شهرشدن روستاهای امیرآباد و حاجی‌آباد یادآور شد: در سفر رئیس جمهور به استان این موضوع بررسی شده و برای تصمیم نهایی به وزارتخانه فرستاده شده و بعد از تصویب نهایی به نام شهر باقران ثبت خواهد شد. وی با بیان اینکه روستای چهکند در زمینه جاده ورودی مشکل دارد، ادامه داد: برای ورود از زیر پل ورودی ندارد و دور برگردان آن در روستای حسین‌آباد است که سبب گلایه مردم شده است. بخشدار بخش مرکزی بیرجند با اشاره به خدماتی که دستگاه‌های خدمات‌رسان در روستاها انجام می‌دهند، افزود: در بحث دستگاه‌های خدمات‌رسان به ویژه آب و فاضلاب که مکانی حفاری می‌شود و با تاخیر درست و آسفالت می‌شود سبب اعتراض مردم می‌شود. اسماعیلی اضافه کرد: اهالی چهکند در این زمینه اعتراض دارند که آسفالت آن در حال انجام است. وی با اشاره به سرانه آموزشی در حاجی‌آباد گفت: در سرانه آموزشی در حاجی‌آباد به نرم اصلی نرسیده‌ایم. تراکم جمعیتی حاجی آباد بالاست بخشدار بخش مرکزی بیرجند، با بیان اینکه تراکم جمعیت در حاجی‌آباد بالا است، تصریح کرد: مدارس در این روستا کم است ولی چند خیر در حال ساخت مدرسه در آنجا هستند. اسماعیلی با اشاره به این که در روستای شوکت‌آباد اراضی اوقافی است، یادآور شد: در این روستا مالکیت به کسی داده نمی‌شود و در این زمینه بحث زیادی وجود دارد. به گفته وی در امیرآباد و حاجی‌آباد اراضی که در اختیار بنیاد مسکن قرار دارد درحال صدور سند است، و در حاجی‌آباد به سبب اینکه قیمت زمین کمتراست خرید و فروش ملک زیاد انجام می‌شود و سرانه جمعیتی آن را بالا برده است. بخشدار بخش مرکزی بیرجند با بیان اینکه سرانه جمعیتی دستگرد ۴ هزار نفر در آمار سرشماری ثبت شده است، افزود: در این روستا در حال حاضر ۸ هزار نفر ساکن هستند. اسماعیلی خاطرنشان کرد: این تناقص در دهیاری‌های ما وجود دارد که امید است به زودی مرتفع شود. پایان پیام/۶۹۰۱۰/ب

دیدگاهی بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *